منهول (گودال دسترسی، محفظه دسترسی) یا آدم رو در واقع برای متصل نمودن شبکههای فاضلابی یا مجراهای انتقال فاضلاب، تلفن، برق و آب مورد استفاده قرار میگیرد. منهول پلی اتیلن یکی از انواع منهول است. جنس منهول فاضلاب پیشساخته مهاب، از بتن و پلی اتیلن و مواد پلیمری با کیفیت با مقاومت بالا در برابر نشت رطوبت و مواد خورنده شیمیایی ساخته شده است که دسترسی کارشناسان آب و فاضلاب را به تأسیسات زیر شبکهای فاضلاب آسانتر میکند. منهول پلی اتیلن یکی از انواع منهول است.
ساختار فاضلابهای شهری و صنعتی دارای بخشهای جداگانه و یکی از بخشهای ضروری آن، منهول فاضلاب است که خطوط و تأسیسات زیرزمینی را به یکدیگر متصل مینماید. شبکه انتقال فاضلاب و سایر تأسیسات شهری نیز جزئی از تاسیسات زیرزمینی هستند. منهول فاضلاب در امتداد این خطوط و تأسیسات واقع میشود که این امر باید مطابق با قوانین و استانداردهای لازم انجام شود. منهولها دارای انواع مختلف و متفاوتی هستند و در این مقاله به طور مفصل در مورد منهول پلی اتیلن، چگونگی ساخت، استفاده و همچنین مزایا و معایب آن صحبت خواهیم نمود.
منهول پلی اتیلن چیست؟
منهول پلی اتیلن یا آدمرو پلی اتیلن گودالی است که تأسیسات زیرزمینی (مثل شبکههای فاضلاب، کابلهای مخابراتی و حوضچه شیرآلات و…) را به سطح زمین متصل میکند و بهوسیلهی آن امکان دسترسی به این تأسیسات جهت هرگونه عملیات میسر میشود. منهول فاضلاب با توجه به مواد اولیه ساخته شدهی آن، نامگذاری میشود که یکی از جدیدترین انواع آن، منهول پلیاتیلن نام دارد و برای تصفیه فاضلاب صنعتی و خانگی مورد استفاده قرار میگیرد. امروزه، محصولات پلیمری کاربری زیادی دارد و از آنها در صنایع گوناگون و برای موارد مختلف استفاده میشود. همین موضوع باعث شده تا بهعنوان مادهای مناسب در مصالح ساختمانی شناخته شود و در مقایسه با دیگر مصالح چون فلز و بتن و استیل نیز مورد استقبال بیشتری قرار گیرد. منهول پلی اتیلن، نمونهای جدید و پرکاربرد از محصولات پلیمری است و نسبت به نمونههای مشابه، از کیفیت بیشتری برخوردار است.
منهول پیشساخته پلی اتیلن
با توجه به رونق فراوان محصولات پلیمری در انواع صنایع منهول پلی اتیلن پیشساخته میتواند جایگزین مناسبی برای منهول بتنی، منهول آجری و … باشد. آدم رو پلی اتیلن پیشساخته قابل استفاده در سیستم تصفیه فاضلاب بهداشتی، فاضلاب خانگی و فاضلاب صنعتی است.
کاربرد منهول پلی اتیلن
از منهول پلی اتیلن برای ایجاد مسیرهای مختلف زیرساختی و اتصال خطوط لولهای در شبکه انتقال فاضلاب و همچنین برای دسترسی به مسیرهای کابل زیرسطحی در سیستم مخابراتی استفاده میشود. منهول پلی اتیلنی در دو نوع سنتی و پیش ساخته تولید میشود که هر یک از آنها ویژگی متفاوتی دارد و باید با توجه به نیاز بخش مورد نیاز، انتخاب و راهاندازی شوند. این نوع منهول، کاربردهای زیاد و گستردهای دارد و میتوان از آن در مواردی چون، صنعت نفت، گاز، پتروشیمی، نیروگاهها، پالایشگاهها و خطوط انتقال شهری نیز استفاده نمود.
طراحی و تولید منهول پلی اتیلن یا آدم رو پلی اتیلن در خطوط انتقال شهری و فاضلاب صنعتی و فاضلاب خانگی توسط کارشناسان مهاب
ویژگیهای آدم رو پلی اتیلنی
- امکان نصب مستقیم و راهاندازی سریع
- قابلیت تنظیم ارتفاع اولیه
- قابلیت تنظیم ارتفاع ثانویه
- دارای وزن سبک و عدم نیاز به تجهیزات برای حملونقل
- امکان اجرای لولههای مختلف
- عدم ایجاد سایش و خوردگی در برابر عوامل محیطی
- مقاومت زیاد در برابر فشار پویا و استاتیک
- مقاومت بالا در برابر هر نوع ضربه
- مقاومت در برابر گرما و اشعه ماوراءبنفش UV
- مقاوم در برابر میکروارگانیسمهای موجود و حملات حشرات مضر
- قابلیت انعطافپذیری و کشش زیاد
- قابلیت بازیافت
- امکان افزایش طول منهول حتی پس از پایان پروژه (به دلیل نصب نر و مادگی منهولها)
قیمت منهول پلی اتیلن فاضلاب
منهول پلی اتیلن بهصورت یکپارچه و مجزا طراحی و تولید میشود. منهول پلی اتیلن یکپارچه ارزانتر و بهصرفهتر است. در صورتی که تمایل دارید قیمت منهول پلی اتیلن را بر اساس مشخصات آن محاسبه کنید، از روش زیر استفاده کنید:
قیمت منهول پلی اتیلن = قیمت هر متر از منهول * ارتفاع مورد نیاز
قیمت منهول پلاستیکی توسط عوامل مختلفی تعیین میشود. اولین ملاحظات مربوط به اندازه چاهک بازدید است که شامل ارتفاع و قطر آن است. منهول پیش ساخته پلی اتیلن در اشکال و اندازههای مختلف وجود دارد. موضوع دیگری که باید در نظر گرفته شود ضخامت منهول است. برای تعیین ضخامت از استانداردها و محاسبات فنی استفاده میشود. ارتفاع زیر ۶ متر معمولاً ۱۰ میلیمتر ضخامت دارد، در حالی که ارتفاع بیش از ۶ میلیمتر اغلب ۱۲ میلیمتر ضخامت دارد. در نتیجه، قیمت منهول پلی اتیلن فاضلاب بر اساس ارتفاع و ضخامت آن تعیین میشود که با ارتفاع افزایش مییابد.
محصولات مرتبط
مواد اولیه و روش تولید منهول پلی اتیلن فاضلاب
در پلیمریزاسیون پلی اتیلن از کاتالیزورهای Ziegler-Natta و Metallocene، در فرمول شیمیایی C2H4 Ethylene استفاده میشود. تمام مواد پلی اتیلن، از طریق پلیمریزاسیون اتیلن که برگرفته از روغن است، تولید میشود. برای تولید یک منهول پلی اتیلن، از اکسترودرها استفاده میشود. دستگاههایی در خط تولید هستند، از طریق اضافه کردن مواد پلیمری، نیروهای دینامیکی و حرارتی، شروع بهکار میکنند. سپس، با فشار دستگاه، یک خمیر یا محصول راه راه که به شکل قالب دستگاه است، تولید میشود. مواد اولیه جهت فشردهسازی و تهیه مواد ذوبشده یکنواخت و پمپاژ مواد مذاب، به داخل سیلندر و قسمت مارپیچ دستگاه، هدایت میشود. از طریق چرخش قسمت مارپیچ و عناصر حرارتی در اطراف استوانه، انرژی گرمایی برای ذوب مواد اولیه، تأمین میشود. برای آن که انرژی حرارتی بهخوبی کنترل شود، فنهای مخصوصی در اطراف استوانه قرار داده میشود.
مزایای منهول پلی اتیلنی
- دارای وزن سبک و امکان حملونقل آسانتر
- قابلیت نصب در مکانهای مختلف
- مقاومت زیاد در برابر مایعات درونی آن و عدم نفوذ به بیرون
- قابلیت مونتاژ آسان و سریع در هر مکان
- نصب سیستم لوله فاضلاب متناسب با همان ماده
- امکان اتصال به لولههای ساخته شده از مواد مختلف از جمله PEAD، PVC
ساختار آدم رو پلی اتیلنی فاضلابی
منهولهای پلی اتیلن علاوه بر جنس مواد اولیه بهکار رفته در آن، دارای ساختار مشخصی هستند. برای اطمینان از عملکرد منظم و بدون مشکل در زیرساخت، جمعآوری آب باران، زهکشی فاضلاب شهرها باید آن را در فواصل مشخص و بر روی خطوط نصب نمود.
ساختار این منهول از سه قسمت، به شرح زیر است:
- قسمت بالایی منهول که به شکل مخروطی است.
- قسمت بدنه منهول که در بخش میانی قرار دارد.
- قسمت پایه و انتهایی منهول که به شکل مدور است.
منهولهای معمولی، دارای ساختاری هستند که نمیتوانند در برابر مواد شیمیایی و آلایندههای موجود درون فاضلاب، مقاومت خوبی از خود نشان دهند، ولی منهول پلی اتیلن بهدلیل ساختار ویژهای که دارد در مقایسه با انواع دیگر، گزینه بهتری محسوب میشود. زیرا به نگهداری و مراقبت مداوم نیاز ندارند و از دوام و ماندگاری زیادی برخوردارند. همانطور که بیان شد، ساختار منهول در بردارنده قسمتهای مخروطی فوقانی، بدنه و پایه هستند که در اندازههای مختلف و با استفاده از فناوری قالبگیری چرخشی، تا قطر ۱۲۵۰ میلیمتر DN و ۲۴۰۰ میلیمتر DN طبق استاندارد ۱۳۵۹۸-۲ TS تولید میشود. هنگام انتخاب آن باید توجه داشته باشید تا مناسبترین ترکیب را برای ارتفاع پروژه مورد نظر برگزینید.
این منهول با توجه به استانداردهای لازم برای تولید یک منهول فاضلاب و همچنین در نظر داشتن نیاز سیستمهای مختلف زیرساختی، طراحی و ساخته شدهاند. بهدلیل مزایای زیادی که دارند، مورد استقبال فراوان قرار گرفتند و بهطور گسترده در آبهای فرآوری شده، خطوط برگشتی یا خطوط آب از آنها استفاده میشود.
دستهبندی محفظه دسترسی پلی اتیلنی
منهول پلی اتیلن دارای دستهبندیهایی با قطرهای متفاوت است و با در نظر داشتن مکان مورد نظر انتخاب میشود، دسته بندیهای آن نیز به شرح زیر است:
- منهولهایی با قطر کم که در زیر خطها مورد استفاده واقع میشود.
- منهولهایی با قطر زیاد که برای خطوط اصلی از آن استفاده میشود.
معایب منهول پلی اتیلن
- عدم مقاومت کافی در برابر آتش و حرارت بسیار زیاد
- عدم مقاومت کافی در برابر درجه حرارت آب
- عدم کارایی صحیح در دمای بالاتر از ۲۰ و ۴۰ درجه سانتیگراد
- امکان ایجاد ترک و انتشار سریع آن در لولههای ضخیم و قطر بزرگ
- وابستگی آن به روغن برای ساخت
انواع منهول فاضلابی
بهطور کلی منهول را میتوان به سه دسته اصلی: کم عمق، منهول معمولی و منهول عمیق تقسیم کرد.
منهول کم عمق
این نوع از منهول که به کم عمق معروف است، دارای عمقی مابین ۷۵ تا ۹۰ سانتیمتر است. در ابتدای لولههای انتقال فاضلاب و یا در نقاطی که رفتوآمد زیادی وجود ندارد، مورداستفاده قرار میگیرد. منهول کم عمق از یک پوشش توری برخوردار است و بهعنوان اتاق بازرسی شناخته میشود.
منهول معمولی
این مدل منهول، در خط فاضلاب اصلی قرار دارد و دارای درپوشهایی با وزن زیاد و سنگین است. عمق آن حدود ۱۵۰ سانتیمتر و شکل آن بهصورت دایره و یا مربع است.
منهول عمیق
منهول عمیق دارای درپوشی سنگین وزن است و برای عمق بیشتر از ۱۵۰ سانتیمتر استفاده میشود و به آن منهول عمیق گفته میشود. این نوع قابلیت افزایش سایز و اندازه و امکانات وارد شدن بهدرون منهول را دارا است.
نحوه اتصال منهول به لوله پلی اتیلن تک جداره و کاروگیت
در سیستمهای فاضلابی و برای قطعات بیرونی منهول پلی اتیلن تک جداره، از اتصالات جایگزین استفاده میشود و برای تعویض اتصالات، بهدلیل وجود تعداد زیاد قطعات ریز و درشت بیرونی، حداکثر قطر منهول مورداستفاده قرار میگیرد. در این صورت، ذرات معلق به قسمت لولهها و سایر لوازم جانبی در قسمت خارجی نمیچسبند. بهتر است برای منهول فاضلاب بیرونی لوله کاروگیت حداکثر قطر ۴۰۰ در نظر گرفته شود. نصب این سیستم دارای مراحلی به شرح زیر است:
برای اتصال لوله تک جداره لوله پلی اتیلن به آدم رو پلی اتیلن، باید یک مهر و موم کامل انجام شود. محل دقیق فضای داخلی و خارجی باید تعیین شود تا شرایط استاندارد اتصال لوله تک جداره بهداخل منهول پلی اتیلن، بهدست آید. قبل از نصب، قسمت ورودی و خروجی نیز بر روی منهول برش داده میشود. برای اتصال لولههای تک جداره به منهول در قسمت بیرونی آن، از اتصالات جایگزین قطعات خارجی منهولهای پلی اتیلن استفاده میشود. این سوراخ با استفاده از یک ابزار برش به شکل دایره و یا یک اره که به شکل ستون روی منهول پلی اتیلن را برش میدهد، ایجاد میشود. این سوراخ مطابق با قطر خارجی لوله برای نصب واشر آببندی بر اساس فرمول:
قطر حفاری روی قاب منهول = قطر خارجی لوله + ۱۰ میلیمتر
برای واشر پلاستیکی، انجام میشود. پس از آن، واشر پلاستیکی روی منهول پلی اتیلن نصب میشود. قبل از نصب واشر پلاستیکی، باید اطراف آن بهطور کامل تمیز شود تا فیلینگها از روی آن پاک شوند.
پس از انجام حفاری و نصب واشرها در فضای داخلی و خارجی، منهول پلی اتیلن با رعایت دستورالعملهای استاندارد لازم، نصب و راهاندازی میشود. سپس، لولههای داخلی و خارجی در جای خود نصب میشوند. برای انجام این کار، واشر را باید با استفاده از روانکنندهها، روان کرد و سپس لوله را با فشار وارد آن نمود.
سؤالات پر تکرار
منهولهای پلی اتیلن با استفاده از دستگاههای مجهز به فناوری قالبگیری چرخشی، تولید میشوند. تولید منهول، بهصورت سفارشی و با توجه به نیاز، طراحی و آماده میشود که شامل سفارش آن، ساختن الگو، ساخت قالب، تهیه مواد مذاب، ریختن مواد درون دستگاه و سرد شدن محصول نهایی است.
ماده اولیه مورداستفاده، گرانول است که توسط یک آسیاب بههمراه غلطک مخصوص، پلی اتیلن را به پودر تبدیل میکند و توسط قالبهای ویژهای که به بازوهای دستگاه چرخشی متصل هستند بهدرون قالب ریخته میشود. سپس، در یک کوره دوار و با درجه دمایی بالا، بهمدت معین چرخانده میشوند. پس از پایان این عمل و کاهش میزان گرما، محصول نهایی آماده میشود.
برای نصب منهول فاضلاب، بهخصوص نوع پلی اتیلن آن که از انعطاف خوبی برخوردار است، باید یک بستر خوب و فشرده با خاکهای دانه ریز (شن و ماسه) و یا درشت آماده نمود. با توجه به استاندارد ۱۶۱۰ EN ، باید از خاکهای دانهریز استفاده شود تا در صورت ایجاد تغییرات آبهای سطحی و آبهای زیرزمینی که علت اصلی فشار و ایجاد انبساط و انقباض در سطوح هستند، تأثیری روی جایگاه و عملکرد منهول فاضلاب نگذارد. برای جلوگیری از لغزش و فرورفتگی، هر یک از مواد بهکار رفته در این سیستم باید تا ۹۷ درصد و توسط پروکتر فشرده شود و زمین را برای نصب منهول پلی اتیلن آماده نماید.
لنگرگذاری برای منهول فاضلاب HDPE به سه طریق انجام میشود. اولین نوع آن، مرتبط با نصب منهول در زیر جدول آب است. مورد دوم مربوط به امور صنعتی و احتمال ایجاد تغییر در دما میشود.
زمانی که منهول HDPE در قسمت زیرین بسترهای آبی نصب شود، منهول آب را جابهجا میکند. همراه با گسترش قسمت انتهایی منهول، یک لبه ایجاد میشود و توسط وزن خاک میتوان آن را نگه داشت. همچنین با استفاده از بتن و ریختن آن روی لبه ایجاد شده، به سطح و وزن آن، افزوده میشود و باعث نگه داشتن بهتر منهول در جای خود میشود. در زمان نیاز به استفاده از لبه و نگه داشتن ثابت منهول در محل مورد نظر، میتوان از پیچ برای اتصال آن استفاده نمود.
مورد سوم آن، استفاده از لنگر میانی است. که در بالای لولههای ورودی و خروجی آن، یک صفحه بتن تقویتشده میلگرد قرار میگیرد. لبههای لنگر نیز از زیر صفحه بهداخل منهول جوش داده میشوند تا از اعمال نیروی محرک به لولههای ورودی و خروجی جلوگیری شود. البته لبههای لنگر ممکن است بهعنوان جایگزینی برای قسمتهای زیرین استفاده شوند و امکان ایجاد تغییرات دما در بسیاری از زیرساختهای فاضلاب صنعتی را فراهم میکنند.
در اطراف لولهها و برای جلوگیری از ایجاد نیروهای انبساط و انقباض، نقاط لنگرگاهی کار گذاشته میشود و استفاده از آن در این قسمت ضروری است، زیرا امکان شکسته شدن بتن تقویت شده در هنگام لرزش وجود دارد.